Etik İlkeler


Sosyologca’da yayınlanan makalelerde Araştırma ve Yayın Etiğine uyulur. Bu bağlamda Çalışmanın bilimsel araştırma ve yayın etiği açısından uygunluğuyla ilgili aşağıda belirtilmeyen tüm hususlarda “Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi” hükümlerine göre hareket edilir ve buna ek olarak yayın etiği etik görev ve sorumluluklarda açık erişim olarak Yayın Etiği Kurulu (COPE) tarafından yayınlanan ilkeler benimsenerek dikkate alınır.

Bu ilkeler çerçevesinde editör, hakem ve yazarlar için benimsen genel ilkeler aşağıda belirtilmiştir.

EDİTÖRLERİN ETİK SORUMLULUKLARI

  1. Editörler, makalelerin yayımlanmasına karar verirken, makalelerin özgün olmasına, bilimsel literatüre katkı sağlamasına özen gösterirler.
  2. Editörler, makalelerle ilgili olumlu ya da olumsuz karar verirken, makalelerin özgün değeri, alana katkısı, araştırma yönteminin geçerli ve güvenirliği, anlatımın açıklığı ile derginin amaç ve kapsamını göz önünde tutarlar.
  3. Editörler, hakem havuzunun geniş bir yelpazeden oluşması ve sürekli güncellenmesi için arayış içinde olurlar.
  4. Editörler, akademik görgü kurallarına uymayan ve bilimsel olmayan değerlendirmelere karşı gerekli önlemeleri alırlar.
  5. Editörler, dergi yayın süreçlerini, yayın politikalarına ve kılavuzlara uygun işletilmesini sağlarlar.
  6. Editörler, makalelerde her türlü nefret suçlarına karşı tutarlı bir tutum sergilerler.
  7. Editörler, makalenin katılımcılarının açık onayının belgelendirilmesini önemserler, makalenin katılımcılarına ilişkin etik kurul onayı, -gerektiğinde- intihal raporu, deneysel araştırmalarda izinleri olup olmadığını dikkate alırlar.

HAKEMLERİN ETİK SORUMLULUKLARI

  1. Her hakem, ancak kendi uzmanlık alanıyla ilgili makaleleri değerlendirmeyi kabul eder.
  2. Hakemler, yazarlar ile doğrudan iletişime geçmemelidir; gerekli irtibatlar editörler aracılığıyla gerçekleştirilir.
  3. Hakemler, tarafsız ve nesnel bir yol izlemeli, yazarların etnik kökeni, dini inancı, siyasi tutumu ve cinsiyet farklılığı ve ticari kaygılar değerlendirmenin yansızlığını Hakemler, her türlü çıkar çatışmasının uzağındadır.
  4. Hakemler, makale değerlendirme sürecini kendilerine belirtilen süre içerisinde tamamlar.
  5. Hakemler, değerlendirmeyi akademik görgü kurallarına uygun biçimde, yapıcı bir dille yapar, hakaret ve düşmanlık içeren kişisel yorumlardan kaçınır.

YAZARLARIN ETİK SORUMLULUKLARI

  1. Yazarlar, başvuru süreci esnasında verdikleri her türlü bilginin doğruluğunu beyan ederler, yanıltıcı, yanlış ya da eksik beyanda bulunmazlar.
  2. Yazarlar başvuruda bulundukları çalışmalarını aynı anda başka bir dergiye göndermemelidir. Söz konusu çalışmanın tamamını, bir kısmını veya çalışmaya ait verileri daha önce başka bir dergide yayınlamamış olmalıdır, veriler orijinal olmalıdır.
  3. Dergi editörlüğü tarafından yazarlardan istenilen her türlü bilgi, belge ve makale ile ilgili değişikliklerin en geç 15 gün içerisinde yapılarak sistem üzerinden gönderilmesi ve editörün bilgilendirilmesi istenir.
  4. Yazarlar, başvuruda bulundukları çalışmaları “Etik Kurul Onay Belgesi” gerektiren bir araştırma içeriyorsa araştırmaya başlamadan önce ilgili belgeyi temin etmiş olmalı ve dergi yönetimine makale başvurusu sırasında sunmalıdır.
  5. Yazarlar, olası intihal durumları konusunda dikkatli olmalıdırlar. Yazarlar bir başkasına ait yazıyı kendi yazıları gibi sunmamalı, kullandıkları kaynaklara kaynakçalar kısmında mutlaka yer vermeli ve bu kaynaklara metin içinde uygun şekilde atıf vermelidirler. Buna karşılık yazarlar çalışmalarında faydalanmadıkları kaynaklara da atıfta bulunmamalı veya kaynakçada yer vermemelidir.
  6. Yazarlar, başvuruda bulundukları çalışmalarında, kendilerine ait ve daha önce başka bir yerde yayınlanmış olan çalışmalarına (tezler dahil) yer vermeleri durumunda atıf verme/kaynak gösterme kurallarına uygun olarak hareket etmelidirler.
  7. Yazarlar, “dilimleme”den kaçınmalıdır. Dilimleme, YÖK Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesinde “Bir araştırmanın sonuçlarını araştırmanın bütünlüğünü bozacak şekilde, uygun olmayan biçimde parçalara ayırarak ve birbirine atıf yapmadan çok sayıda yayın yaparak doçentlik sınavı değerlendirmelerinde ve akademik terfilerde ayrı eserler olarak sunmak” olarak tanımlanmıştır.